Η Aτομική Bελτίωση και όχι η τακτική είναι το ζητούμενο στις αναπτυξιακές ηλικίες...

Παρακολουθώ με έκπληξη και προβληματισμό, την αγωνιώδη προσπάθεια προπονητών να επέμβουν τακτικά στο παιχνίδι με φωνές, χειρονομίες και ένταση, σε ηλικίες Κ14-Κ12 ή ακόμα και μικρότερες όπως Κ10 και Κ8. Πραγματικά λυπάμαι αυτά τα παιδιά, που μη έχοντας τη δυνατότητα λόγω ηλικίας, να καταλάβουν τι τους ζητά ο προπονητής ή μη έχοντας την φυσική ή την τεχνική ικανότητα να εκτελέσουν αυτά που αυτός φαντάζεται, νοιώθουν ανεπαρκή και ατάλαντα. Χάνουν το κυριότερο στοιχείο που οδηγεί στην βελτίωση τους και είναι η χαρά και η ικανοποίηση, που νοιώθουν όταν πετυχαίνουν τους στόχους τους! 

Οι εφικτοί στόχοι και οι ρεαλιστικές προσδοκίες είναι το Α και το Ω, για να είναι ένα παιδί ευχαριστημένο, να μείνει στο άθλημα, να ενταχθεί ομαλά στην ομάδα, να βελτιωθεί και να εξελιχτεί! Αυτή η διαδικασία είναι διαφορετική για κάθε παιδί, το στοιχείο της ατομικότητας είναι ο απόλυτος οδηγός για τον προπονητή και θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σαν ''Ευαγγέλιο'', γιατί διαφορετικά η σύγκριση, η αίσθηση του κατώτερου και η μη δυνατότητα ανταπόκρισης, θα οδηγήσουν απλά σε χαμένες ώρες προπόνησης, στασιμότητα, έλλειψη ικανοποίησης και κινήτρων και τελικά παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση...

Πως μπορεί ένα παιδί που δεν είναι ακόμα έτοιμο λόγω ηλικίας ή σωματότυπου, να ανεβοκατεβαίνει στο γήπεδο σαν τον N'Golo Kante;
Πως μπορεί όταν δεν μπορεί να ελέγξει σωστά την μπάλα να του ζητάμε οδήγημα υπό πίεση και διεισδύσεις όπως ο Lionel Messi και όταν δεν το καταφέρνει, να τα ''ακούει'' κι από πάνω;
Πως μπορεί όταν δεν έχουμε ασχοληθεί για να το βελτιώσουμε να πασάρει την μπάλα σωστά, να του ζητάμε πάσες με σωστή δύναμη και κάθετες ανάμεσα στους αντιπάλους, όπως ο Kevin De Bruyne;
Πως μπορεί να αντιληφθεί και να εφαρμόσει ομαδικές τακτικές κινήσεις και συνεργασίες, όταν δεν έχει εκπαιδευτεί σε ξεμαρκάρισμα, υποστήριξη, 1-2, πίεση, κάλυψη, διαγώνιες σχέσεις κ.α.;

Πως, πως, πως...

Το πρώτο και σημαντικότερο για όλα τα υπόλοιπα είναι η Ατομική Βελτίωση των παιδιών σωματικά, τεχνικά και σαν προσωπικότητες! Οι φυσικές ικανότητες, η κινησιολογία, η συναρμογή, η τεχνική επιδεξιότητα, θα το καταστήσουν ικανό να μπορεί να ανταποκριθεί στο παιχνίδι, να συμμετέχει, να το χαίρεται και να βελτιώνεται. Επίσης σημαντικό, τα εμπόδια που συναντά να είναι προσπελάσιμα, για να αποκτά κίνητρο και αυτοπεποίθηση και γι'  αυτό υπεύθυνοι είναι οι ακαδημίες και οι προπονητές. Αν αυτό δεν συμβεί, απλά προχωράνε τα παιδιά που ήδη μπορούν και χωρίς προπονητή, είτε γιατί έχουν ταλέντο, είτε γιατί υπερέχουν σωματικά τη δεδομένη χρονική στιγμή, καθώς στο παιδικό ποδόσφαιρο ένα ανεπτυγμένο ή μη παιδί (χρονολογική-βιολογική ηλικία) συχνά κρίνεται λάθος!
Όμως και στην περίπτωση που ένα παιδί, υπερέχει αισθητά σε μια ηλικία και καταφέρνει από μόνο του να διακρίνεται, θα πρέπει για να βελτιωθεί, να αντιμετωπίσει τις ανάλογες προκλήσεις. Διαφορετικά στην ενηλικίωση, όταν οι σωματικές διαφορές δε θα παίζουν τόσο ρόλο, θα έχει μείνει στάσιμο και άλλα παιδιά θα το έχουν φτάσει ή προσπεράσει!

Ας θυμηθούμε για άλλη μια φορά, μερικά από αυτά που διδαχθήκαμε στις σχολές...

Βασικός σκοπός στις Αναπτυξιακές Ηλικίες είναι η Μάθηση και η Προσωπική Βελτίωση!

Η μάθηση του ποδοσφαίρου, όπως και άλλων ικανοτήτων-δεξιοτήτων, είναι μια διαδικασία βήμα-βήμα. Κάθε νέο βήμα είναι δυσκολότερο από το προηγούμενο και βασίζεται σ’ αυτό.

Το αποτέλεσμα είναι η απόκτηση της ποδοσφαιρικής ωριμότητας και άρα η βελτίωση του παίκτη.

Τα παιδιά γενικά, δεν είναι ικανά να διαπιστώσουν και να καταλάβουν σύνθετες τακτικές σχέσεις.

-Μέχρι την ηλικία των 8 ετών, αντιλαμβάνονται την σχέση που έχουν αυτά με την μπάλα.

-Από την ηλικία των 8 ετών μέχρι τα 10 έτη, είναι ικανά να αντιληφθούν ικανοποιητικά , το ξεμαρκάρισμα και την προσφορά για πάσα, ώστε να επιτύχουν το συνδυαστικό παιχνίδι.

-Από τα 10 χρόνια και μετά αρχίζει μια καλύτερη τακτική συμπεριφορά, που περιλαμβάνει εκτός της ατομικής τακτικής, την υποομαδική τακτική και την βελτίωση της συνεργασίας.

Η ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ 9-10 ΕΤΩΝ

Επαφή με τακτικά στοιχεία μέσω παιχνιδιών και όχι εξειδικευμένα.
Α. Σχέσεις 1vs1 με μέτωπο, ώμο με ώμο, με τον αμυντικό στην πλάτη.
Β. Το συνδυαστικό παιχνίδι, το ξεμαρκάρισμα και η προσφορά.
Γ. Η εξοικείωση με επιθετικούς και αμυντικούς ρόλους σε ζευγάρια ή μικρά γκρουπ (2vs1m 3vs2 κλπ ).
Δ. Η προσέγγιση του προσανατολισμένου στην μπάλα παιχνιδιού μέσω του παιχνιδιού 4ν4.

Η ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ 11-12 ΕΤΩΝ-''ΧΡΥΣΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΑΘΗΣΗΣ''

Τα βασικά στοιχεία διδασκαλίας της ατομικής τακτικής είναι:
Α. 1ν1 (ατομική τακτική σε όλες τις περιπτώσεις),1vs2 ή 2vs1.
Β. Στο τέλος της ηλικίας των 12 ετών, αρχίζει η διδασκαλία της υποομαδικής τακτικής («1-2», overlapping, παραλαβή-παράδοση).
Το ποδόσφαιρο για τα παιδιά μέχρι τα 10, είναι «σουτ» και «μπλοκάρισμα του σουτ». Η διδασκαλία των βασικών τεχνικών στοιχείων αποτελούν και τις βάσεις στις οποίες θα χτιστεί το συνδυαστικό παιχνίδι.

Η ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ 13-14 ΕΤΩΝ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΤΑΚΤΙΚΉΣ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΥΠΟΟΜΑΔΙΚΗΣ ΤΑΚΤΙΚΉΣ

A. Στην αμυντική υποομαδική τακτική σχέσεις συνεργασίας και αλληλοκάλυψης.
Β. Υποομαδική επιθετική τακτική («1-2», overlapping, παραλαβή-παράδοση)
Γ. Υποομαδική αμυντική και επιθετική τακτική (σχέσεις 2:1,2:2,3:2 κ.ο.κ) σε όλες τις γραμμές .
Δ. Υποομαδική αμυντική και επιθετική τακτική γραμμών (π.χ 3ν3 στο χώρο του κέντρου).

Ας μην τα ξεχάσουμε για μια ακόμα φορά...

Αυτό που πρέπει να μας ενδιαφέρει λοιπόν σαν προπονητές και υπεύθυνους ακαδημιών, είναι η Aτομική Bελτίωση των παιδιών στις αναπτυξιακές ηλικίες! Μια διαδικασία που δεν αφορά μόνο Σωματική Προσπάθεια. Είναι εργασία Πνευματική, Νοητική και Ψυχική! 

Μέσα από την ατομική βελτίωση θα έρθει και η ομαδική, καθώς η συνολική απόδοση της ομάδας εξαρτάται από την απόδοση του κάθε ποδοσφαιριστή της. Αν λοιπόν τα παιδιά που προπονούμε, διεκδικούν και πετυχαίνουν ''νίκες'' μέσα από την ατομική τους βελτίωση και την ''συνεργασία'' που η ηλικία τους ορίζει στα πλαίσια της ομάδας, τότε ναι, έχουμε επιτύχει. Αν όμως οι νίκες προέρχονται από την τακτική μας προσέγγιση π.χ. να μένουμε πίσω, να διώχνουμε μπάλες, να μην αφήνουμε τον αντίπαλο να παίξει, να μην παίζουμε ποδόσφαιρο γενικότερα, τότε δυστυχώς δεν έχουμε προσφέρει τίποτα ουσιαστικό στα παιδιά και απλά έχουμε αποτύχει! 

Η ατομική βελτίωση είναι πολύ σημαντική και στο ποδόσφαιρο ενηλίκων, καθώς η βελτίωση του κάθε ποδοσφαιριστή μας, σε σχέση γενικότερα με τις ικανότητες και τις αδυναμίες του ή ειδικότερα σε σχέση με τη θέση και το ρόλο του στο σχηματισμό, θα βελτιώσει συνολικά την ομάδα! Και εαυτή είναι μια διαδικασία χωρίς τέλος! Κάθε  ομάδα σε επίπεδο ενηλίκων, χρειάζεται και τις ατομικές ικανότητες και την σωστή τακτική προσέγγιση κι εφαρμογή, για να έχει περισσότερες πιθανότητες να επιτύχει τους στόχους της! Η τακτική από μόνη της δεν είναι αρκετή χωρίς τους κατάλληλους ποδοσφαιριστές, όπως και οι άρτιοι τεχνικά ποδοσφαιριστές δεν μπορούν χωρίς ομαδικό πνεύμα και πλάνο, να οδηγήσουν από μόνοι τους σε επιτυχίες.

Ας ασχοληθούμε λοιπόν στις αναπτυξιακές ηλικίες με τις φυσικές ικανότητες των παιδιών, την άνεση και τον έλεγχο που πρέπει να έχουν με τη μπάλα, την δημιουργικότητα και την εύρεση λύσεων.  Τη θετική στάση  τους μέσα στο γήπεδο, την ανθεκτικότητα  τους στις χαμένες ευκαιρίες, τα λάθη και τις ήττες. Ας τα προετοιμάσουμε για να βρεθούν στο ποδόσφαιρο ενηλίκων, με λιγότερους ίσως τίτλους παιδικών τουρνουά, κύπελα και μετάλλια, αλλά πλούσια σε ατομικές ικανότητες, αυτοπεποίθηση, ισχυρή προσωπικότητα και σωστό χαρακτήρα! Εκεί, οι μελλοντικοί προπονητές τους θα αξιοποιήσουν αυτά τα στοιχεία προς όφελος των ποδοσφαιριστών και της ομάδας! 

 Αυτό είναι το καθήκον μας σαν προπονητές παιδιών! Για να έχουν τα παιδιά που προπονούμε, την ευκαιρία για μελλοντικές νίκες και επιτυχίες στο ποδόσφαιρο και μια ισορροπημένη και ευτυχισμένη ζωή!

Βασίλης Παπαδάκης-Προπονητής Ποδοσφαίρου