Ένα παιδί, μια μπάλα και ένας τοίχος…

Έπαιξα πολλά χρόνια ποδόσφαιρο. Σαν ποδοσφαιριστής δεν κατάφερα να παίξω επαγγελματικά, έφτασα μέχρι το Περιφερειακό (σημερινή Γ΄ Εθνική). Αν κάτι με χαρακτήριζε σαν παίκτη ήταν το ένστικτο του σκόρερ και  η ικανότητα να βρίσκομαι πάντα στη σωστή θέση πριν τον αμυντικό. Αυτό μου έλεγαν οι προπονητές μου, οι συμπαίκτες μου, οι φίλαθλοι. Αυτό μου λένε και τώρα, χρόνια μετά, όλοι αυτοί που με θυμούνται στα γήπεδα. Κάποιοι λένε πως είχα ταλέντο. Κάποιοι πως ήμουν άτυχος, γιατί δεν υπήρχαν αξιόλογες ομάδες στο νομό ή πως τότε δεν υπήρχαν  ‘’προπονητές’’ να  με βοηθήσουν. Για πολύ καιρό πίστευα κι εγώ, πως κάπως έτσι ήταν τα πράγματα. Τώρα πλέον πιστεύω πως ποτέ δεν ήμουν ταλέντο, με την έννοια του όρου, όπως αυτή δίνεται σήμερα. Θεωρώ πως για τα δεδομένα της εποχής μου, απλά δούλεψα πολύ για να βελτιωθώ. Αφιέρωσα πολύ χρόνο στην ατομική ενασχόληση μου με τη μπάλα και θυμάμαι τον εαυτό μου, ώρες ατέλειωτες μπροστά από ένα τοίχο ή στο γήπεδο μόνο μου με μια μπάλα και μια εστία. Επίσης, είχα τη δυνατότητα να παίζω κάθε απόγευμα ‘’ποδόσφαιρο αλάνας’’ σε μια αυλή γεμάτη πέτρες και ανωμαλίες, που η μπάλα συνεχώς άλλαζε κατευθύνσεις και σε αιφνιδίαζε. Μια αυλή ενός σχολείου, που μπροστά της το ποδοσφαιρικό χωμάτινο γήπεδο της ομάδας που έπαιξα τα πρώτα χρόνια ποδόσφαιρο, έμοιαζε με ‘’χαλί’’.

Αυτό που ξέρω σίγουρα είναι πως σαν ποδοσφαιριστής, ανέπτυξα μια παθολογική σχέση αγάπης με το άθλημα. Αυτή την αγάπη τη μετέφερα και στην προπονητική, όταν αποφάσισα να ασχοληθώ. Ξέρω επίσης πως από ένα συνεσταλμένο, ντροπαλό παιδάκι που ήμουν, απέκτησα κοινωνικότητα και αυτοπεποίθηση. Δημιούργησα σχέσεις και έκανα πολλούς καλούς φίλους. Και το ποδόσφαιρο, με όλα τα ‘’στραβά’’ που μπορεί κανείς να του προσάψει (χωρίς βέβαια να φταίει το ίδιο το άθλημα αλλά αυτοί που ασχολούνται μαζί του), συνεχίζει να με συντροφεύει και νιώθω πολύ τυχερός γι΄ αυτό.

Βλέποντας πλέον με το μάτι του προπονητή τη σχέση που είχα με τη μπάλα σαν ποδοσφαιριστής, πιστεύω πως τελικά το μεγαλύτερο προσόν που είχα ήταν η αίσθηση του χώρου, η πλήρης γνώση της θέσης που είχα σε σχέση με την εστία και το γεγονός πως αντιδρούσα άμεσα με όποιο μέρος του σώματος έπρεπε, για να στείλω τη μπάλα στην εστία ή μάλλον στο κατάλληλο σημείο της εστίας. Επίσης, ενώ τα πρώτα χρόνια ήμουν ένας κλασικός δεξιοπόδαρος, κατάφερα στην πορεία να σουτάρω εξαιρετικά και με το αριστερό. Και πλέον έχω ανακαλύψει που οφείλεται και πως αναπτύχθηκε αυτό.

Σήμερα ένα παιδί, έχει σίγουρα πολλές δυνατότητες να εξελιχθεί μέσα από στοχευμένη προπόνηση, σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο. Η προπονητική επιστήμη έχει κάνει τεράστια άλματα και έχει εξατομικεύσει σε πολύ μεγάλο βαθμό το ασκησιολόγιο για τα επιμέρους στοιχεία προπόνησης και απόδοσης. Η συναρμογή, η διατροφή, η ψυχολογία έρχονται να συμπληρώσουν και να ολοκληρώσουν κάθε ανερχόμενο ποδοσφαιριστή. 

Είναι ωστόσο, αποδεκτή πλέον η αντίληψη πως το λεγόμενο ‘’ποδόσφαιρο αλάνας’’ βοηθάει τους μικρούς ποδοσφαιριστές, να πάρουν μέσα από το ελεύθερο παιχνίδι, πολλά σημαντικά εφόδια για την εξέλιξή και τη βελτίωσή τους. Η πολυπλευρικότητα της προπόνησης στις μικρές ηλικίες,  τα παιχνίδια που βελτιώνουν τις  συναρμοστικές ικανότητες, η ενασχόληση με δεξιότητες που εξασκούν διαφορετικά κινητικά πρότυπα, οι πολλές επαφές με τη μπάλα για κάθε μικρό, εκκολαπτόμενο ποδοσφαιριστή είναι βασικοί τομείς για τον προπονητή ακαδημιών. Η επαφή με τη μπάλα που έρχεται ξαφνικά από διαφορετικές γωνίες, ύψη και με δύναμη που ποικίλει, που σύγχρονα ποδοσφαιρικά μηχανήματα προπόνησης εφαρμόζουν σε κορυφαίες ομάδες (π.χ. το μηχάνημα Footbonaut της Dortmunt) για να βελτιώσουν την αντίδραση, την αντίληψη και την τεχνική των ποδοσφαιριστών τους, αποδεικνύει πόσο σημαντική θεωρείται αυτή η ικανότητα για έναν ποδοσφαιριστή.

Το σημερινό άρθρο μου είναι η προσωπική μου εκτίμηση και αν θέλετε μια συμβουλή για όλους τους συνάδελφους προπονητές, για τους γονείς και για τους νεαρούς ποδοσφαιριστές. Εμείς, οι προπονητές έχουμε διδαχτεί τι απαιτείται να εξασκηθεί σε κάθε ηλικία και είμαστε υποχρεωμένοι αν σεβόμαστε τον εαυτό μας και τα παιδιά, να το εφαρμόσουμε. Δεν πρέπει να το ξεχνάμε λίγο μετά τις σχολές ή μόλις κλείσουμε το βιβλίο. Φίλοι προπονητές: Τίτλοι και ‘’στρατιωτάκια’’ 7-8-9 χρονών δεν μας τιμούν και δεν έχουν θέση στο αναπτυξιακό ποδόσφαιρο. ‘’Το να κερδίσει κανείς ένα αγώνα, χάνοντας το παιδί, είναι μια θυσία πέρα για πέρα ευτελής΄΄ Dr. Terry Orlick. Διδάξτε στο κάθε μικρό παιδάκι, που έρχεται σε σας με προσμονή και χαρά για να παίξει με τη μπάλα, ότι απαιτεί η κάθε ηλικία. Αφήστε το να κάνει λάθη και να μάθει μέσα από το παιχνίδι. ‘’Η κατάλληλη αγωνιστική συμπεριφορά, μαθαίνεται μόνο μέσα από το παιχνίδι’’Dietrich. Δώστε του την ευκαιρία για πολλές επαφές με τη μπάλα. Δώστε του κινητικά πρότυπα και φάσεις μέσα από το παιχνίδι. Φροντίστε το κάθε παιδί, που μπαίνει γελαστό στο γήπεδο και έρχεται τρέχοντας πάνω σας, να φεύγει με χαμόγελο. Τώρα, που πλησιάζει το καλοκαίρι δώστε τους προγράμματα τεχνικής και συναρμογής για το σπίτι. Η τακτική, η πίεση και οι μονόλογοι πριν το παιχνίδι,  πρέπει να απασχολήσουν τους μελλοντικούς προπονητές τους.  Φίλοι γονείς: Το παιδί σας πρέπει να απολαμβάνει την ενασχόλησή του με το ποδόσφαιρο, σε συνδυασμό με όλα τα άλλα που είναι ανάλογα με την ηλικία του. Προπονητές και ακαδημίες που το πιέζουν για να πάρει ένα πρωτάθλημα, το κάνουν δυστυχισμένο και δεν το βοηθάνε να εξελιχτεί, αφού αμελούν να το διδάξουν ότι η ηλικία του απαιτεί. Μην πηγαίνετε το παιδί στο ποδόσφαιρο για να σας φέρει ένα μετάλλιο, που θα βάλετε στον τοίχο και θα καμαρώνετε για το κατόρθωμά του/σας. Στηρίξτε και επιβραβεύστε αυτό που κατορθώνει. ‘’Το να βοηθήσουν το παιδί τους να ανaπτύξει υψηλή αυτοεκτίμηση, αποτελεί ένα από τα πιο πολύτιμα δώρα που μπορούν να του κάνουν οι γονείς του΄΄ Dr. Terry Orlick. Το παιδί σας θέλει να τρέξει, να χαρεί, θέλει να παίξει. Αφήστε το να ονειρευτεί και να ΄΄παίξει΄΄ με τη μπάλα. Ένας τοίχος και μια μπάλα, πάντα ήταν μια εικόνα συνυφασμένη με τα παιδιά.  Αγαπητά παιδιά: Παίξτε με τη μπάλα. Ασχοληθείτε μαζί της, όσο μπορείτε περισσότερο στο γήπεδο, στην αυλή στο δωμάτιό σας. ‘’Μικρός, ο Λιονέλ Μέσι είχε αγαπημένο παιχνίδι μια μπάλα του τένις, με την οποία έπαιζε σε μια γωνιά του σπιτιού με το αριστερό του πόδι’’. Ονειρευτείτε το παιχνίδι που θα σας άρεσε, πάρτε μέρος σε αυτό το όνειρο και δοκιμάστε κάθε φάση και κάθε δυνατότητα με τη μπάλα. Αφήστε όμως χρόνο και θέση, στην παρέα σας, το κυνηγητό, τα μήλα, το χάντμπολ και ότι άλλο παιχνίδι σας αρέσει στην αυλή του σχολείου ή στη γειτονιά σας. Μην αμελείτε τα μαθήματα σας. Η μόρφωση και οι γνώσεις βοηθάνε να γίνετε καλύτεροι άνθρωποι και  καλύτεροι ποδοσφαιριστές. Θα σας συντροφεύουν μια ζωή. Θα σας χρειαστούν όταν θα σταματήσετε να παίζετε, ακόμα και αν γίνετε επιτυχημένοι ποδοσφαιριστές. 

Γυρίζοντας το μυαλό μου πολλά χρόνια πριν, φέρνω στη σκέψη μου εικόνες από ένα αδύνατο ψιλόλιγνο παιδάκι, σε ένα άδειο δωμάτιο. Κρατάει μια μπάλα και στο πάτωμα υπάρχει ένα στρώμα. Ένα παιδί, μια μπάλα και 4 τοίχοι… Το παιδί χτυπάει τη μπάλα στον τοίχο και κάθε φορά που αυτή επιστρέφει, την ξαναστέλνει. Πότε απέναντι του, πότε στο πλάι, πότε στο ταβάνι, πότε στη γωνία. Με το δεξί πόδι, με το αριστερό πόδι, με το κεφάλι. Την υποδέχεται με το στήθος, με το μηρό και σουτάρει. Πέφτει πάνω στο στρώμα, κάνοντας βολ-πλανέ και ψαλιδάκια.  Πότε-πότε εκτινάσσεται σαν τερματοφύλακας και μπλοκάρει ή διώχνει τη μπάλα. Φαντάζεται το παιχνίδι, ζει το όνειρο  και παίρνει μέρος σε αυτό. Η ώρα περνάει και το μόνο που ακούγεται στο δωμάτιο είναι ο ήχος από τα γκελ της μπάλας…

Ένα παιδί, μια μπάλα και ένας τοίχος…

Βασίλης Παπαδάκης